Park Narodowy Bory Tucholskie

Wersja polska English version Deutsch
Biuletyn Informacji Publicznej
Fundusze Europejskie

Czy gęś jest głupia?

Czy gęś jest głupia?

 

Gęsi należą do rodziny kaczkowatych. Zamieszkują brzegi wód na całym świecie.  Te duże ptaki charakteryzują się brakiem różnic w ubarwieniu między samcem i samicą. Gęgawa, która jest przodkiem gęsi domowej może ważyć nawet przeszło 4 kg. W Polsce gęsi widujemy najczęściej na przelotach , czyli w okresie wiosny lub jesieni, kiedy to przemieszczają się w miejsca lęgowe lub na zimowiska. Niektóre gęsi pozostają u nas i zakładają gniazda.

 

Gniazda budują na lądzie lub wodzie, w trzcinach, szuwarach, na wysepkach, brzegach jezior i rzek. Składa się ono z roślin wodnych, gałązek, liści i trawy. Wyściełane są delikatnym materiałem roślinnym np. mchem i puchem wyskubanym z brzucha samicy. Puch nie tylko chroni przed utratą ciepła. Pisklęta wycierają się w nim, co służy do impregnacji piór wydzieliną z gruczołu kuprowego matki. Dzięki czemu w kontakcie z wodą nie przemakają i nie przeziębiają się.

 

Gęsi odznaczają się niebywałą wiernością. Łączą się w pary na całe życie, a gdy jeden z partnerów zginie, drugi najczęściej pozostaje już samotny. Gdy podczas lotu  któraś gęś zachoruje, dwie inne, eskortują ją na ziemię i pozostają przy niej, aby pomóc jej i ochraniać. Nie opuszczają chorej, dopóki nie wrócą jej siły lub dopóki nie umrze. Dopiero wtedy wyruszają w drogę same albo z innym gęsim stadem, by jak najszybciej dołączyć do swoich.

 

Wędrujące gęsi lecą tworząc klucz w kształcie litery "V", bywa, że jedno  z ramion jest dłuższe. Podobnie lecą np. żurawie lub kaczki. Każdy ptak poruszający skrzydłami, stwarza coś w rodzaju powietrznej fali, na której unosi się jego sąsiad z tyłu. Dzięki temu stado może pokonać dystans o conajmniej siedemdziesiąt procent większy, niż gdyby każdy ptak leciał osobno. Gdy gęś, prowadząca stado, zmęczy się, przechodzi na tył klucza, a jej miejsce zajmuje inna. Gęsi lecące z tyłu gęgają od czasu do czasu. Prawdopodobnie  w ten sposób dodają  otuchy prowadzącym stado, pomagają utrzymać tempo. Z całą pewnością świadczy to o zdolności komunikacji wśród osobników gęsi, a to już jeden z dowodów na ich  inteligencję.

 

Gęsi żywią się pokarmem roślinnym. Zjadają głównie trawy, liście, młode pędy, zboże oraz różne owoce. Ponieważ nie mają tak dobrego systemu trawiennego, jak np. ssaki roślinożerne, nie potrafią dostatecznie wykorzystać substancji odżywczych z roślin. Muszą więc jeść bardzo dużo. Niekiedy zdobywanie i przyjmowanie pożywienia zajmuje im cały dzień. Często widuje się ogromne stada gęsi, poszukujące pożywienia na świeżo skoszonych polach pszenicy lub jęczmienia.