Czynna ochrona ichtiofauny

Czynna ochrona w ekosystemach wodnych położonych na terenie Parku Narodowego „Bory Tucholskie” realizowana jest od czasu ich przejęcia w zarząd w 1997 roku. W pierwszym okresie wszelkie czynności ochronne prowadzone były zgodnie z zaleceniami zawartymi w opracowaniu wykonanym przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. Opracowanie to zostało zatwierdzone do realizacji przez Głównego Konserwatora Przyrody. W następnym okresie zakres zabiegów czynnej ochrony ustalany był na podstawie materiałów sporządzonych na potrzeby planu ochrony zawartych w operacie ochrony ekosystemów wodnych i zatwierdzany w ramach rocznych zadań ochronnych przez Ministra Środowiska. Od 13 stycznia 2009 roku wszelkie zabiegi ochronne prowadzone są na podstawie planu ochrony dla Parku Narodowego „Bory Tucholskie” ustanowionego Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2008 roku (Dz. U. Nr 230, poz. 1545). Powyższy plan ochrony obowiązuje przez okres 20 lat. Zgodnie z zapisami tego planu priorytetowym celem ochrony jest zachowanie naturalnej specyfiki biocenotycznej jezior.

Aktualnie spośród 21 zbiorników wodnych położonych na terenie Parku zabiegami czynnej ochrony objętych jest osiem jezior o łącznej powierzchni 463,62 ha. Pozostałe zbiorniki objęte są ochroną ścisłą lub zachowawczą i prowadzone są na nich wyłącznie przyżyciowe odłowy kontrolne co 5 lat.

W jeziorach objętych zabiegami czynnej ochrony zgodnie z zakresem i lokalizacją określoną w planie ochrony dokonywane są zarybienia wspomagające gatunkami charakterystycznymi dla danego typu jeziora, których liczebność jest niższa od stanów charakterystycznych. Niska liczebność gatunków objętych zarybieniami wynika z prowadzenia gospodarki rybackiej w latach poprzedzających utworzenie Parku. Dotyczy to przede wszystkim ryb z rodziny głąbielowatych (sielawa i sieja) oraz ryb drapieżnych jak szczupak, węgorz i sandacz. W odniesieniu do tych gatunków oprócz zarybień stosowana jest ochrona w czasie tarła i limitowanie odłowów amatorskich.

Kolejnym zabiegiem ochronnym jest prowadzenie odłowów regulacyjnych. Dotyczą one gatunków, które na skutek niewłaściwego składu ilościowego ichtiofauny, a w szczególności niskiej liczebności drapieżników, wykazują tendencję do szybkiego wzrostu populacji i zajmowania nisz ekologicznych innych gatunków. Prawidłowość ta dotyczy głównie ryb karpiowatych, a w szczególności płoci, leszcza i karasia srebrzystego. Odłowami objęte są także gatunki obce dla rodzimej ichtiofauny, takie jak karp, tołpyga biała i pstra, których obecność w wodach Parku wynika z wprowadzania ich przez dzierżawiących te wody w latach poprzedzających utworzenie Parku oraz migracji z okolicznych jezior.