Monitoring foliofagów sosny
Na terenie Parku corocznie prowadzony jest monitoring stanu ilościowego owadów żerujących na aparacie asymilacyjnym sosny. Zgodnie z wynikami badań szeroko zakrojonego monitoringu oraz na podstawie prognozy sporządzonej przez Zakład Ochrony Lasu w Gdańsku, poważnym problemem jest brudnica mniszka, która na podstawie obserwacji lotu motyla i rejestracji samic na pniach metodą na dziesięciu drzewach w okresie kulminacji rójki określiła powierzchnię zagrożoną na 2013 r. wynoszącą 2025 ha. Na terenie parku w okresach zagrożenia gradacyjnego nie stosuje się zwalczania preparatami biologicznymi, lecz prowadzi szeroko zakrojony monitoring pod kątem występowania owadów oraz naturalnego oporu środowiska ograniczającego rozwój populacji foliofagów.
1. Monitoring brudnicy mniszki
Celem kontroli występowania brudnicy mniszki jest ocena stopnia zagrożenia drzewostanów iglastych.
Bazując na otrzymanym z Zakładu Ochrony Lasu stopniu zagrożenia w oparciu o analizę lotu samic brudnicy mniszki 2012 roku w miesiącu lutym dokonano kontrolnego zbioru jaj.
W czasie okresowego ocieplenia na danym obszarze w zagrożonych oddziałach wykonano poszukiwania w co 3- 4 oddziale. Jeśli na obrzeżu zostały ujawnione duże złoża jaj wyglądające na zdrowe wówczas sprawdzaniem objęto następne oddziały. Obecność jaj przeszukiwano w szczelinach kory na całym obwodzie strzały do wysokości 1,5 m. Na podstawie zebranego materiału Zakład Ochrony Lasu ocenił zdrowotność zebranych jaj na wysokim poziomie – 95 %.
W kwietniu w młodszych drzewostanach wyłożono stosy kontrolne, w drzewostanach starszych założono opaski lepowe. Stos kontrolny w kształcie stożka zbudowany jest z niekorowanych wałków z jednego przeciętnego drzewa. Wałki są ustawione cieńszym końcem ku górze tak by wylęgłe gąsienice wędrowały po wałkach ku górze i gromadziły się na szczycie głównego palika.
Wylęgłe wędrujące gąsienice lub przebywające w „lusterkach” liczono codziennie na wałkach i opaskach lepowych.
W okresie kulminacji wylęgu dokonano obserwacji lęgnących się gąsienic które przez jakiś czas siedzą grupowo na pniu w formie skupień – „lusterek”. Wówczas obserwacją objęto cały teren Parku w celu monitoringu lusterek ponieważ taka metodyka pozwala w łatwy sposób ujawnić owada nawet tam gdzie nie został on wcześniej odnotowany.
Od maja do lipca dokonano kontrolnej ścinki drzew na płachtę. Wówczas ścinano drzewa tak by korona ściętego drzewa znalazła się na płachcie w celu przeliczenia ilości gąsienic brudnicy mniszki, strzygoni choinówki i barczatki sosnówki.
Na przełomie czerwca i lipca dodatkową kontrolą objęto również tacki opadowe, które umieszczono w najbardziej zagrożonych oddziałach. Tacki wykłada się w celu sprawdzenia ilości ekskrementów, martwych gąsienic i owadów pożytecznych spadających na tackę z korony drzewa. Ponadto w 20 oddziałach na terenie całego Parku wywieszono pułapki zawierające feromon zwabiający samce brudnicy. Od początku II dekady lipca obserwacje wykonywano dwa razy w tygodniu a po kulminacji rójki co około 10 dni, do zakończenia lotu motyli.
Po ustaleniu terminu kulminacji lotu samic wykonano ocenę ich liczebności. Dane do opracowania prognozy zagrożenia na rok następny uzyskuje się poprzez jednorazowe zarejestrowanie liczby samic siedzących na drzewach w okresie kulminacji rójki metodą transektu, która polega na liczeniu motyli na 10 kolejno wybranych drzewach w miejscu o największym zagęszczeniu populacji zlokalizowanym podczas jednego przejścia przez oddział wzdłuż trasnsektu.
2. Kontrolne poszukiwania owadów w ściółce.
Kontrolne poszukiwania owadów służą do oceny zagrożenia drzewostanów sosnowych przez szkodniki liściożerne głównie takich gatunków jak: strzygonia choinówka, poproch cetyniak, barczatka sosnówka, osnuja gwiaździsta oraz boreczniki.
W listopadzie na terenie całego Parku wykonano w stałych partiach kontrolnych poszukiwania szkodników pierwotnych sosny.
W partiach kontrolnych jesienne poszukiwania prowadzi się na 10 powierzchniach próbnych o wielkości 0,5 m2 każda. W drzewostanie pod wybranym pierwszym drzewem układa się ramkę. Każdy kolejny punkt wyznacza się w odległości około 35m od poprzedniego. Podczas poszukiwań owadów przeszukuje się ściółkę i glebę wewnątrz ramki a na pięciu powierzchniach (o numerach nieparzystych) także całą powierzchnię odziomka od szyi korzeniowej do wysokości 1,5 m gdzie często w spękaniach kory zimują boreczniki. Wyniki poszukiwań spisuje się do formularza a zebrane materiały umieszczone w pudełkach dostarcza się do Zakładu Ochrony Lasu w celu uzyskania informacji o zagrożeniu na rok następny.
W bieżącym roku dzięki środkom pozyskanym z funduszu leśnego dokonano:
- zakupu 3 sztuk płacht do ścinki drzew do określania stopnia zagrożenia;
- zakupu feromonów Lymodor do odłowu samców brudnicy mniszki;
- ścinki drzew na płachtę w celu przeliczenia ilości gąsienic;
- kontrolnego poszukiwania owadów w ściole.
Łączny koszt zadania wyniósł: 10 190,52 zł