Żmija zygzakowata (Vipera berus)

Jest jedynym jadowitym wężem żyjącym w Polsce. Długość ciała dochodzi do 75 cm. Charakteryzuje się nadzwyczaj zmiennym ubarwieniem. Do najważniejszych jego typów należą formy o szarym lub brązowym grzbiecie z wyraźnie zaznaczoną zygzakowatą czarną wstęgą, ciągnącą się od karku do ogona („wstęga kainowa”). Dosyć częste są, u tego gatunku, osobniki melanistyczne o jednolicie czarnym ubarwieniu.

Ulubionym środowiskiem żmii są polanki lub przecinki w podmokłych lasach oraz brzegi jezior i wilgotne łąki. Ze snu zimowego budzi się w marcu, okres godowy przypada u niej w kwietniu i maju.

Żmija jest gatunkiem jajożyworodnym. Młode przychodzą na świat w sierpniu i we wrześniu, w ilości nie przekraczającej 20 sztuk w miocie. Żmija zygzakowata jest zwierzęciem nocnym, jednak również chętnie poluje w ciągu dnia. W upalne dni lubi godzinami wygrzewać się w promieniach słońca. Poluje prawie wyłącznie na drobne ssaki - rzadziej na jaszczurki i żaby.

Jad żmii może być śmiertelny dla człowieka, a jedyną skuteczną odtrutką w przypadku ukąszenia jest zastosowanie surowicy przeciwjadowej. Choć nie można w żadnym wypadku lekceważyć żmii i jej ukąszeń, to jednak opowiadania o jej agresywności i szkodliwości są wielokrotnie fałszywe lub przesadzone.